“ We hebben voor elkaar dat er kwalitatief veel betere woningen komen én dat de flexbewoners van de Puikman en het kleurengebouw aan de Oosterzijweg uitzicht krijgen op meer vastigheid. ”
Gerard Brinkman fractievoorzitter

Met deze besluiten hebben de bewoners van de Puikman en de Oosterzijweg eindelijk perspectief gekregen. Dit zijn niet alleen statushouders, maar ook andere mensen die met spoed een woning nodig hadden. Zij wonen al lange tijd in veel te vochtige en benauwde containers op de Puikman of te kleine, gehorige kamers op de Oosterzijweg.

Er is al lange tijd veel te doen over de opvang van statushouders. Dit zijn mensen die een verblijfsvergunning hebben gekregen omdat ze zijn gevlucht voor oorlog, geweld en onderdrukking. De gemeente Castricum verplaatst hen van de ene naar de andere tijdelijke woning, die ook nog eens van slechte kwaliteit zijn. Dat is slecht voor het welzijn en de (mentale) gezondheid van deze inwoners, die vaak al jarenlang in onzekerheid hebben geleefd door hun vlucht uit hun geboorteland. 

Urgentieregeling afgeschaft

Enige jaren geleden besloot de meerderheid van de gemeenteraad om statushouders geen urgentie meer te geven voor een sociale huurwoning. Door deze beslissing zijn deze mensen kansloos op de woningmarkt: ze hebben geen opgebouwde wachttijd of een eigen netwerk. Ze wonen daarom noodgedwongen langere tijd in flexwoningen, die daar volstrekt niet geschikt voor zijn.

Het besluit van de gemeenteraad om de urgentie voor statushouders af te schaffen leek een stoere maatregel: "we willen onze eigen jongeren niet achterstellen". Maar het heeft flinke gevolgen en die beginnen steeds nijpender te worden. Want de gemeente moet elk jaar enorm veel moeite doen om tijdelijke huisvesting te realiseren. En ondertussen beginnen de eerste tijdelijke woningen alweer aan het einde van hun levensduur te komen. Zodat die weer vervangen moeten worden door andere tijdelijke woningen. Iedereen kan het simpele rekensommetje maken en zien dat dit pyramidespel een keer in elkaar stort.

Tijdelijke opvang in Alkmaar sluit

In 2022 hielp de gemeente Alkmaar Castricum uit de brand: ze namen ruim 100 statushouders tijdelijk van ons over. Deze mensen konden terecht in het complex aan de Picassolaan. Die opvang sluit op 1 april, waardoor we deze mensen zelf moeten huisvesten. Dit zagen we trouwens al enige tijd aankomen.

De hoop was dat er in maart flexwoningen van betere kwaliteit geplaatst zouden zijn, maar dit project heeft vertraging opgelopen. En dus moet de gemeente acuut een tijdelijke oplossing optuigen voor een deel van deze groep. Gezinnen met kinderen konden gelukkig een sociale huurwoning krijgen, maar het grootste deel van de mensen moet het doen met nieuwe tijdelijke units. Die worden geplaatst bij de Koekoeksbloem, aan de Stetweg en bij de Antoniushoeve in Bakkum Noord.

Tienjaarswoningen

Er is gelukkig perspectief op betere woningen: ook dit zijn tijdelijke woningen, maar ze moeten wel minstens tien jaar blijven staan. Ze worden gebouwd met hoge eisen aan bijvoorbeeld isolatie en de gebruikte materialen. GroenLinks verwacht niet dat deze flexwoningen al na 10 jaar afgeschreven hoeven te worden. Ze kunnen namelijk herplaatst worden en zeer waarschijnlijk wel 30 tot 40 jaar mee. Er zijn drie locaties in beeld waar in totaal 240 van deze woningen gebouwd kunnen worden, waaronder Berg en Bal

De mensen uit Alkmaar die in de tijdelijke units terechtkomen, krijgen binnen enkele maanden zo’n ‘tienjaarswoning’ aangeboden op Berg en Bal. Dat voorstel van het college is aangenomen door de raad.

Motie van GroenLinks: help ook bewoners Puikman en Oosterzijweg

Later dit jaar worden er meer van deze tienjaarswoningen gebouwd. Daarom heeft GroenLinks via een motie voorgesteld dat ook de bewoners van de Puikman en en het kleurengebouw aan de Oosterzijweg dit aanbod zullen krijgen. Uiteraard zodra bekend is om hoeveel woningen het gaat en wanneer ze gereed zijn. 

De raad stemde unaniem in met ons voorstel. Hierdoor komt er nu eindelijk perspectief voor deze groep die al zo lang in zulke slechte omstandigheden woont. De mensen die het langste wonen in tijdelijke huisvesting, komen het eerste aan de beurt.

Doorstroomregeling

Het college deed nog een belangrijke toezegging. Zo komt er voor de zomer een eerste voorstel voor een doorstroomregeling. Die moet er uiteindelijk toe leiden dat geen enkele bewoner langer dan twee jaar in een tijdelijke woning hoeft te zitten. Dit was een belangrijk punt voor GroenLinks tijdens de coalitie-onderhandelingen twee jaar geleden.  

Ook deed het college toezeggingen op het gebied van kwalitatief goed beheer en ondersteuning van statushouders bij hun integratie in de Castricumse samenleving. Komende week zal de raad nog spreken over een mogelijk onderzoek naar de kwaliteit van de containers aan de Puikman. Zoals het er nu naar uitziet, gaat dat voorstel een meerderheid halen.

We zijn er nog niet, want nog steeds moeten statushouders van flexwoning naar flexwoning. Maar we hebben nu wel voor elkaar dat er kwalitatief veel betere woningen gaan komen én dat de bewoners uitzicht krijgen op meer vastigheid.

Update 22 maart: onderzoek naar containers Puikman

Gisteren sprak de raad over het mogelijke onderzoek naar de hardnekkige vochtproblemen en schimmelvorming in de containerwoningen op de Puikman. Dit was naar aanleiding van een motie die we samen met het CDA, de PvdA en de Vrije Lijst hebben ingediend. Het zal niemand verbazen dat wij deze motie met enthousiasme mede hebben ingediend: we vragen al lange tijd om aandacht voor deze problemen.

In de motie staat duidelijk dat, als containerwoningen slecht voor de gezondheid blijken te zijn en afgekeurd worden, de gemeente voor vervangende huisvesting moet gaan zorgen. GroenLinks heeft meegeven vooral ook de bewoners zelf te vragen naar hun ervaringen.

De motie wordt naar verwachting met een grote meerderheid aangenomen.

"We zijn heel erg opgelucht dat dit probleem nu breder in de raad wordt onderkend," vertelt fractielid Marieke Kooter. "Nu kan het ook echt aangepakt worden."

Afbeelding van de motie die CDA, PvdA, GroenLinks en de Vrije Lijst samen indienden: ze vragen het college om met spoed een onafhankelijk onderzoek te laten uitvoeren naar het vocht en de schimmelproblemen in de containerwoningen op de Puikman.
In de motie vragen CDA, PvdA, GroenLinks en de Vrije Lijst om een onafhankelijk onderzoek naar de hardnekkige vochtproblemen en schimmelvorming in de containerwoningen op de Puikman.