“ Een unieke situatie: een voltallige raad weet een akkoord te realiseren waardoor het begrotingsprobleem voor zo’n 80% wordt opgelost. Als college zou je toch een gat in de lucht springen van blijdschap. ”
Gerard Brinkman fractievoorzitter GroenLinks Castricum

Voorzitter, dames en heren,

De afgelopen weken heb ik met stijgende verbazing gekeken naar de stappen van het college rond deze kadernota. En helaas niet alleen stijgende verbazing, ook met stijgende irritatie. De brief die het college gisteren aan de raad stuurde, was het voorlopige dieptepunt. Het college produceert een kadernota, stuurt die naar de raad en trekt die daags voor het debat net zo makkelijk weer terug. Ik vind dat onbehoorlijk bestuur, het is tekenend voor de chaotische manier van werken van dit college.

Het begon al met de verwerking van een amendement dat bij de begrotingsbehandeling in november vorig jaar door een grote meerderheid in dit huis werd aangenomen. Strekking van het amendement: stel de bezuinigingen en de inkomstenverhogingen niet uit tot het ravijnjaar 2026, maar begin alvast in 2025. Nadrukkelijk werd er in de inleidende constateringen bij vermeld dat dit structureel moest gebeuren. Ik heb het amendement hier voor me: 

Constatering 6. Deze inkomstenverhogingen en bezuinigingen dienen een structureel karakter te hebben. 

Daar is geen woord Spaans bij. Bij de stukken van de afgelopen week bleek dat het college daar niet aan wilde voldoen. De bezuinigingen werden slechts voor 227.000 euro structureel uitgevoerd (in plaats van 500.000 euro uit het betreffende amendement) en voor de rest eenmalig. Een uitleg waarom het college het amendement niet wilde uitvoeren werd niet gegeven. Ik vind dat onbehoorlijk bestuur.

Er is meer. Eind maart nam de raad unaniem een initiatiefvoorstel aan waarin er voor circa 5,7 miljoen ombuigingen werden verwerkt. Een unieke situatie: een voltallige raad weet een akkoord te realiseren waardoor het begrotingsprobleem voor zo’n 80% wordt opgelost. Als college zou je toch een gat in de lucht springen van blijdschap als je zo’n raad in je gemeente hebt.

Toen het college enkele weken geleden de kadernota opstuurde was echter vrij snel te zien dat het college niets wilde doen met dit raadsinitiatief. Het werd de prullenbak ingegooid. Het college viel terug op haar eerdere voorstel, het basispakket en het aanvullende pakket, en bleek niet bereid ook maar iets van het raadsinitiatief over te nemen. In een technische vraag heb ik nog expliciet gevraagd naar het voorstel:

Vraag nummer 20: Moeten wij uit de samenvatting op pagina 7 afleiden dat het college aan de raad het voorstel uit kolom C doet?
Antwoord: Ja, dat klopt. 

Dus in plaats van de uitgestoken hand dankbaar te aanvaarden werd zonder enige uitleg, zonder enige toelichting het raadsvoorstel terzijde gelegd. Ik vind dat onbehoorlijk bestuur.

“ Dit is broddelwerk, onbehoorlijk bestuur en kan wat mij betreft de prullenbak in. ”
Gerard Brinkman fractievoorzitter GroenLinks Castricum

De chaos was nog niet afgelopen. Vorige week kwam het college tijdens de behandeling van die technische vragen plots met een ander voorstel, Nee niet het voorstel uit kolom C was het voorstel, maar nu werd kolom F leidend. Het raadsinitiatief na validaties. Waaruit die validaties bestonden, werd nergens toegelicht. En oh ja, aanvullend zou het college nog met extra ombuigingen komen van zo’n 7 ton, want het raadsvoorstel was niet voldoende. En laat dat extra ombuigingsvoorstel – uit die kolom F - nu grotendeels bestaan uit het oorspronkelijke voorstel van het college: het basisvoorstel en het aanvullende pakket waarmee het college in januari was gekomen. Dat lijkt een handig trucje om je eigen plan door te drukken, maar nogal opzichtig. Dacht u nu werkelijk dat raadsleden daarin zouden trappen? Ik vind dat onbehoorlijk bestuur.

En gister komt het college opeens met weer iets nieuws uit de hoge hoed. Om een bekend politicus, kort geleden overleden te citeren: Sinterklaas bestaat en daar zit ie. Alleen lijken de rollen nu wel omgekeerd. Blijkbaar zijn er meevallers en Sinterklaas en zijn knecht gaan met pepernoten strooien. De kindertjes uit de raad worden vast heel blij als ze her en der wat cadeautjes krijgen. Maar zo werkt het niet. De raad heeft unaniem een initiatief aangenomen en het college opgedragen dit te verwerken. Dan kun je niet aankomen met een meevaller, en her en der wat overnemen. Op die manier neem je de raad volstrekt niet serieus. Ik vind dat onbehoorlijk bestuur.

Ik snap het ook niet. Waarom heeft het college in de afgelopen maanden of weken niet de telefoon gepakt om eens met raadsleden te spreken over de problemen? Als je dan wilt vasthouden aan je oorspronkelijke basispakket zul je op z’n minst moeten uitleggen waarom je dat wilt. Waarom het raadsinitiatief wel of niet uitvoerbaar zou zijn. Je zult moeten
uitleggen waarom je als wethouder eerst roept dat de Gemeentelijke Regelingen voor 33% aan het terugdringen
van het tekort moeten gaan bijdragen en waarom je uiteindelijk eindigt op een schamele 4%. Je zult moeten uitleggen dat je het schrappen van eenmalige subsidies van meer dan 1 miljoen niet wilt opnemen in de kadernota. Terwijl dat toch echt expliciet vermeld staat in het unaniem aangenomen raadsinitiatief.

Ik was redelijk nauw betrokken bij het opstellen ervan, maar ik heb van de verantwoordelijke wethouder geen enkel telefoontje of appje gehad de afgelopen weken. En mijn mede-fractievoorzitters voor zover ik weet ook niet. In het college zitten ervaren politici, die weten hoe het werkt. Die waarschijnlijk maar wat graag een meerderheid achter hun plannen willen krijgen. En die dus moeite zullen doen om dat voor elkaar te krijgen. Maar wat we hier hebben gezien is politiek amateurisme.

Als ik het samenvat:

  • In november 24 nemen we een amendement op de begroting aan.
  • Eind maart nemen we een initiatiefvoorstel aan.
  • Het college moet beiden verwerken in de kadernota.
  • Doet dat vervolgens niet.
  • Geeft daarbij geen uitleg.
  • Als het college uit de technische vragen opmaakt dat de raad dat niet pikt, doet het net alsof het dat wel doet.
  • En als dat blijkbaar ook niet goed valt, doet het college net alsof er een meevaller is en strooit het her en der met wat suikergoed.

Ik wil dat u de raad serieus neemt. Terug naar de tekentafel, ga serieus overleggen over de te nemen maatregelen en kom dan met een voorstel dat op een brede meerderheid kan steunen. Dit is broddelwerk, onbehoorlijk bestuur en kan wat mij betreft de prullenbak in.

Dank voor uw aandacht.