In het Raadsdebat van 7 april j.l. werd duidelijk dat veel partijen genoeg hebben van de akelige bestuurscultuur in Castricum. Hier leest u de bijdrage van fractievoorzitter Hannie Lutke Schipholt namens GroenLinks

GroenLinks beleeft deze periode als een zeer treurige. We kunnen er niet omheen de voorbije periode te duiden voor we verder kunnen. De afgelopen periode is ontstaan vanuit een akelige bestuurscultuur. In de raad merkten we daar in eerste instantie niet zo heel veel van, en daar was tot december vorig jaar de sfeer best goed. Totdat we vanuit allerlei bronnen hoorden hoe het werkelijk gesteld was met het zogenaamde collegiale bestuur. Bovendien werd steeds duidelijker dat de raad veel te laat en mondjesmaat werd voorgelicht over belangrijke zaken. Daarvoor heeft een wethouder het veld moeten ruimen. Ik wil opmerken dat dit alles symptomatisch is voor de cultuur in dit huis. Ik kom daar straks op terug.

De hele situatie daarna had zich niet voorgedaan als de VVD zich verantwoordelijk had opgesteld. In plaats daarvan hebben ze hun wethouder teruggetrokken en de gemeente in een bestuurscrisis gestort. Het probleem was gerezen met 1 wethouder en niet met de VVD of met D66 als partij. De wethouder van D66 had vervangen kunnen worden, en dan hadden we al lang weer een functionerend bestuur gehad. Maar de professionaliteit is ver te zoeken in het bestuur van deze gemeente. Men lijkt hier niet zakelijke kritiek te kunnen onderscheiden van een aanval op de persoonlijkheid, en het disfunctioneren van 1 persoon niet te kunnen scheiden van het partijbelang. Zelfs een motie uit de raad lijkt hier soms wel te worden opgevat als een persoonlijke belediging.

En het lijkt bovendien wel alsof de VVD en D66 koste wat het kost, en dus ook ten koste van de gemeente aan elkaar vast geplakt moeten blijven zitten. De VVD heeft daarmee heel sluw een claim op D66 gelegd. Ik zou tegen D66 willen zeggen, laat je niet gijzelen. De VVD heeft een onverantwoordelijke keuze gemaakt waar jullie niet verantwoordelijk voor zijn.

En dan de halve en hele onwaarheden, krokodillentranen, onrealistisch geroeptoeter en oorlogstaal via de media. We hebben het allemaal voorbij zien komen. Ik mag hopen dat de schaamte groot is bij partijen uit beide kampen.

We moeten nu eindelijk eens afrekenen met deze cultuur. Deze is behalve beschamend ook ziekmakend en schadelijk. Het moet zo snel mogelijk stoppen. Het feit dat burgers steeds minder vertrouwen hebben in de politiek wordt steeds gevaarlijker door de opkomst van partijen die cynisch genoeg weinig met democratie hebben. In onze gemeente (maar elders wsch. ook) ligt dat verdwijnende vertrouwen voor een deel aan een cultuur van persoonlijk eigenbelang en gedrag van partijen dat niets met de belangen van de inwoners te maken heeft.

Voorzitter, pogingen tot het versterken van de democratie buitenshuis wordt volkomen ongeloofwaardig, welke leuke etiketjes we daar ook op plakken: burgerparticipatie, overheidsparticipatie. Als er tegelijkertijd in dit gemeentehuis in het college samengespannen wordt, als wethouders elkaar intimideren en dreigen om elkaar eruit te wippen of als daarover stiekeme vergaderingen worden gehouden. En het helpt ook niet als colleges aangenomen moties van de raad zomaar naast zich neerleggen, als ambtenaren opdrachten van individuele wethouders krijgen zonder dat duidelijk is of het college daar achter staat, en onze loyale ambtenaren dus misbruikt worden in hun ziekmakende machtsspel. Zullen we hier nu allemaal eens even bij stilstaan?

En als portefeuillehouders de democratische plicht verzaken de raad actief te informeren, en zeker als daar expliciet om gevraagd wordt in schriftelijke vragen, daalt het vertrouwen in de democratie zelfs in de raad zelf. Daarom wil ik hierbij dhr. Mans als portefeuillehouder P&O oproepen om de brief die het MT aan de portefeuillehouder heeft gestuurd nu al met ons te delen, in plaats de 30 dagen die voor beantwoording van Schriftelijke Vragen staan af te wachten.*

Het is beschamend en beschadigend voor de democratie als de raad niet of pas heel laat en mondjesmaat wordt geïnformeerd over belangrijke zaken. De raad wordt teveel gezien als een last in plaats van als het democratische klankbord dat nodig is voor goede besluitvorming. In plaats van als college en als coalitiepartijen arrogant in die piepkleine meerderheid van 1 zetel te gaan zitten, is uitwisseling van inzichten juist van groot belang. Een door coalitiediscipline afgedwongen meerderheid van 12-11 is geen garantie voor een voldragen besluit waarbij alle invalshoeken goed gewogen zijn.

En dat die kleine meerderheid ook geen garantie is voor een stabiel college hoef ik niemand uit te leggen na alles wat er is gebeurd. Alle kikkers in de emmer houden zal nog een hele klus worden en blijven. Dit bij elkaar maakt de voorgenomen coalitie reeds bij het begin nogal wankel. Wij vinden het dan ook onbegrijpelijk van het CDA dat ze de 12-11 coalitiemeerderheid stabieler vinden dan de meerderheid van 15/16 zetels die het werkprogramma steunden dat we al eerder hebben opgesteld. En wij nemen dit zowel het CDA als GDB zeer kwalijk. Zij hebben de kans op een stabiel bestuur laten lopen voor eigenbelang.

Voorzitter dit is allemaal zeer zorgwekkend en wat me voor de nabije toekomst zorgen baart is dat geen van de beoogde wethouders ook maar enige affiniteit heeft met, of kennis heeft van de gedecentraliseerde taken in het sociale domein en ook dat we met zo’n kwalitatief zwakke beoogde coalitie als gemeente geen steek opschieten als we het hebben over een zieke bestuurscultuur. Als we de lokale democratie willen versterken moet die cultuur op de schop, anders leven we op drijfzand. Dank u voorzitter

 

*(Uit deze brief wordt namelijk duidelijk hoezeer de verhoudingen verstoord waren, en hoezeer dat werd afgewenteld op de ambtelijke organisatie. Dat kan de portefeuillehouder niet achter houden, want dat is essentiële informatie over het ontstaan van de bestuurscrisis en de overschrijdingen eind december. De portefeuillehouder is onderdeel van het college en had deze informatie met het college moeten delen. En als er in de raad gevraagd wordt, in dit geval door GroenLinks, of er vanuit de ambtelijke organisatie geen aanwijzingen waren voor een verstoorde werkrelatie, dan dient de portefeuillehouder daar volledig en naar waarheid op te antwoorden, anders verhindert de portefeuillehouder de voor de democratie essentiële controlerende taak van de raad. Een link naar de brief vindt u onderaan deze pagina)