Onze GroenLinks-harten ging sneller kloppen toen het meteen al in de inleiding ging over duurzame groei, maar het bleek helaas te gaan om economische groei die aanhoudt. Dat zou geen doel op zich moeten zijn. Groei van de economie is alleen nog verantwoord als die gepaard gaat met voor het milieu duurzame interventies, of groei door het maken van milieuvriendelijke producten op milieuvriendelijke wijze. En dergelijke groei is heel goed mogelijk, maar het college maakt daar geen werk van. Letterlijk. We vinden de stimulerende werking van onze lokale overheid nu veel te zwak, en we vinden dat de gemeente Castricum haar voorbeeldrol als overheid niet serieus neemt.
Onder het kopje ontwikkelingen aan het eind van het begrotingsdocument staat dat de roep om een afgeslankte (rijks)overheid steeds sterker wordt. Het omgekeerde is het geval. Deze roep was sinds de jaren ’90 in de mode, maar begint de laatste jaren aan zijn terugtocht. Terecht. De vraag moet niet zijn of we een grotere of een kleinere overheid willen. Het moet gaan over op welke terreinen de overheid het meest effectief is, en op welke de markt. Bij de nutsfuncties zoals zorg, openbaar vervoer en woningbouw zijn nu wel genoeg voorbeelden dat het geen goed idee is dit geheel of gedeeltelijk aan de markt over te laten. We noemen voor de zekerheid even de meest recente voorbeelden uit het nieuws; Vestia, Fyra en Meavita.
De economische groei blijkt uit de tekst van het college vooral voor het Rijk te gelden. De financiële positie blijkt voor gemeenten hoogst instabiel omdat het huidige kabinet de kosten voor de transitie en transformatie, plus daar bovenop gelegde extra bezuinigingen, over de schutting bij de gemeenten heeft gelegd en bovendien de inkomsten via het gemeentefonds onvoorspelbaar houdt. Onze wethouder van financiën heeft tegen die situatie, samen met andere wethouders uit het land geprotesteerd. We zijn daar blij om, en zelfs trots op deze actie vanuit onze gemeente. We hopen dat dit het kabinet de ogen zal openen, maar vrezen dat ze ook hiervoor ziende blind, horend doof en ongevoelig zal blijven. Echter, hoewel de wethouder erkent dat er te weinig geld uit het Rijk komt, blijft het college de uitgaven voor het sociaal domein beperken tot de rijksbudgetten. Alleen incidentele risico’s kunnen worden afgedekt met de reserve Sociaal Domein, dus anderen in onze gemeente gaan hiervoor betalen. En aangezien de decentralisaties in het sociale domein per definitie gaan over zwakkeren in de samenleving, of voor degenen die voor hen werken, zullen die er dus de dupe van zijn. GroenLinks heeft daarom altijd de mogelijkheid open willen houden om andere keuzes te kunnen maken binnen de totale begroting, zodra zou blijken dat het voor bepaalde groepen problematisch wordt. Daarmee wordt invulling gegeven aan solidariteit binnen onze gemeenschap. Niet de zwaksten voor dit bezuinigingsbeleid van het Rijk laten opdraaien. Daar kun je als gemeente je eigen beleid op voeren, en daar kiest GroenLinks voor.
Het college verwacht bijna een miljoen op te halen uit de eigen bijdragen voor de WMO. Gemiddeld betalen de cliënten hieraan € 848,- euro. Deze bijdrage is inkomensafhankelijk, maar lijkt ons toch aan de stevige kant. Als het college het over burgerparticipatie of overheidsparticipatie heeft, valt ons op dat het er vooral om gaat dat burgers zelf dingen gaan doen. Het doet ons sterk vermoeden dat het er vooral om gaat zoveel mogelijk overheidskosten bij de inwoners te leggen. Maar burgers zijn mensen met rechten en politieke macht. GroenLinks is van mening dat de versterking van de lokale democratie er vooral over moet gaan dat mensen zich weer betrokken voelen bij besluitvorming en meedenken over de vormgeving daarvan. Burgerinitiatieven zijn zeer welkom, maar zouden onderdeel moeten zijn van een bewustwordingsproces van zowel burgers als de lokale politieke partijen, de ambtenaren en het bestuur, waar het ook al weer om gaat, die democratie. Transparantie is daarbij een belangrijke factor. Daarom hopen wij van harte dat in de BUCH-organisatie een begrotingssysteem komt dat een stuk transparanter is voor de burger, dan hetgeen we in Castricum hebben.
Er is een grote behoefte aan sociale woningbouw. Voor onze woningzoekende jongeren die nu naar andere gemeenten moeten uitwijken, en voor nieuwe statushouders, waar we er meer van krijgen dan tot nu toe gedacht. GroenLinks zag dit al een jaar geleden aankomen bij de lokale woonvisie toen we kritische vragen stelden bij de plannen van het college om van 40% sociale woningbouw terug te gaan naar 25%. Nu moeten er pleisters worden geplakt met tijdelijke woningen. Bij onze motie voor het bouwen van permanente woningen blijkt uit het schrijven van het college dat zij nog steeds geen rol voor zichzelf ziet weggelegd om de markt aan te sporen of te stimuleren deze broodnodige woningen te bouwen. Wij vinden dit zeer kortzichtig. Juist omdat de woningbouwcorporaties niet tot nauwelijks willen bouwen, zullen de overheden zich actiever moeten opstellen. Als het college aangeeft dat het ruimte wil geven in de bestemmingsplannen, dan gaan bij GroenLinks uiteraard de alarmbellen af. Als geen andere partij zijn wij de hoeders van de open ruimte en de natuur om onze gemeente heen. En dat zullen we blijven. Het college kan dus roepen wat het wil, we zullen met alle mogelijke democratische middelen deze landschappen blijven beschermen.
Uiteraard zijn we blij dat het Landal-vakantiepark er niet komt op de Zanderij, al betreuren we de ondemocratische en door kapitaal afgedwongen reden hiervoor. Wij denken dat het plan ook in het democratische proces gesneuveld zou zijn. In de documentaire “De strijd om de Zanderij” op C-TV laat gedeputeerde Talsma in niet mis te verstane bewoordingen blijken dat de kans dat de provincie het goed zou hebben gekeurd nihil was. Het was zelfs mogelijk geweest dat de Raad van State hierover geraadpleegd had moeten worden, met hetzelfde resultaat. Geen bebouwing op de Zanderij. Nog steeds vinden we het onbegrijpelijk dat het haalbaarheidsonderzoek toch is doorgegaan, terwijl dit met een simpele prealabele vraag bij de provincie al volkomen duidelijk was geworden. We vragen ons dan ook af hoeveel dit de gemeente heeft gekost aan ambtelijke uren.
Het zou mooi zijn als er een nieuwe inrichting komt van het sportpark Noord-End waarbij plaats gemaakt wordt voor het zwembad de Witte Brug. Ook de ontwikkelingen en wensen van de verenigingen van zowel Noord-End als Sportpark Wouterland kunnen in dit beleid worden meegenomen. We betreuren het dat de motie van het CKenG daarover zo’n beperkte reikwijdte heeft en daarom niets bijdraagt aan de discussie.
GroenLinks maakt zich zorgen over het jongerenwerk. Door de plannen die in de begroting worden aangekondigd, werden we geprikkeld om zelf eens op onderzoek uit te gaan. Het jongerenwerk in Castricum dat door de stichting welzijn wordt uitgevoerd, riep bij ons nogal wat vragen op, waardoor we ons genoodzaakt achtten hier schriftelijke vragen over te stellen. Inmiddels is er een bijeenkomst geweest met de stakeholders over de invulling van jongerenwerk 2.0. We kijken uit naar de uitkomsten hiervan. Gelukkig zijn meerdere partijen gevallen over het besluit om de combinatiefunctionaris weg te bezuinigen. In de nieuwe subsidieregeling is het mogelijk om de aanvullende financiën te zoeken bij derden, dus we begrijpen werkelijk niet waarom het college niet die weg is ingeslagen. Er is subsidie voor de combinatiefunctionarisregeling van het rijk, de scholen krijgen meer geld van het rijk voor bewegingsonderwijs, dus waarom zou gemeente de scholen niet vragen mee te betalen aan de combinatiefunctionaris. Dan is iedereen blij omdat er vakleerkrachten zijn, en het hoeft de gemeente veel minder te kosten.
We zijn benieuwd wat het college voor ideeën heeft met de grond en/of het gebouw van de Augustinusschool. Het lijkt ons een mooie locatie voor sociale woningen, en zeer geschikt voor ouderen vanwege de nabijheid van voorzieningen. Een andere mogelijkheid die wij zien is een broedplaats voor startende bedrijfjes in het bestaande schoolgebouw.
Tot slot moet ons van het hart dat het college een wat eigenaardige visie nahoudt op communicatie: “In deze visie bereiken we onze inwoners alleen als we “het waarom” actief communiceren en als het geloof daarin overeenkomt met het geloof van de bewoners.” Je zult de burgers toch echt moeten overtuigen van “het waarom” voordat je daar beiden in gelooft. Het alleen maar vertellen is inderdaad nogal top-down, maar deze formulering lost ook niets op.