“De directe gezondheidsrisico’s zijn een belangrijke reden om het initiatievoorstel in te dienen,” aldus Ivor, commissielid voor D66. “Blootstelling aan houtrook kan leiden tot irritatie van de luchtwegen, hoesten en verergering van allergieën. Het is vooral zorgwekkend voor kwetsbare groepen zoals kinderen, ouderen en mensen met bestaande luchtwegaandoeningen. Bovendien kunnen de schadelijke stoffen in houtrook op de lange termijn bijdragen aan de ontwikkeling van hart- en vaatziekten, en longkanker.”
“Hoewel hout een hernieuwbare energiebron is, is het verbranden ervan slecht voor het milieu,” voegt Hannie toe. “Bij onvolledige verbranding komen er naast fijnstof en andere schadelijke stoffen ook grote hoeveelheden koolstofdioxide (CO2) vrij. Houtstook draagt dan ook bij aan de uitstoot van broeikasgassen en versterkt zo het probleem van klimaatverandering. Bovendien dragen houtrookdeeltjes bij aan de vorming van smog en luchtvervuiling, wat de algehele luchtkwaliteit negatief beïnvloedt.”
Nog weinig aandacht voor het probleem
Hannie en Ivor zien dat het onderwerp van houtrookoverlast relatief nieuw is in de politieke debatten. Door dit voorstel in te dienen, hopen zij meer aandacht te genereren voor het probleem en het op de politieke agenda in Castricum te zetten.
Naast de directe gezondheids- en milieueffecten kan de overlast van houtstook leiden tot sociale spanningen tussen buren en gemeenschappen. De geur en rook van houtstook verspreiden zich in de omgeving. Mensen die gevoelig zijn voor houtrook, kunnen daar veel last van hebben, ook in hun eigen woning. Dit kan leiden tot verstoorde relaties tussen mensen in dezelfde buurt.
“Daarom vragen we in het initiatief bewust niet aan de mensen die overlast ervaren om het met hun buren op te lossen,” legt Hannie uit. “Ze kunnen de gemeente vragen om te bemiddelen als dit gewenst is. Maar wij denken dat betere informatie ook al kan helpen. Veel mensen zijn zich nog niet bewust van de problemen die houtrook kan veroorzaken.”
Vergroten bewustzijn
Vaak wordt er gezegd dat het belangrijk is om te streven naar regelgeving die het gebruik van houtkachels reguleert, de installatie van moderne en schonere verwarmingssystemen stimuleert, en het gebruik van emissiearme houtkachels bevordert. Dit kan inderdaad bijdragen aan het verminderen van de overlast. Maar met name voor buurtgenoten met luchtwegaandoeningen is dit geen oplossing, en ook niet voor de luchtkwaliteit: het zorgt vooral voor nog fijnere uitstoot. Niet meer stoken is het beste. Daarom zijn deze maatregelen niet opgenomen in het initiatiefvoorstel.
Hoewel sommige gemeenten al strengere regels voor houtstook hebben ingevoerd, zoals stookverboden bij bepaalde weersomstandigheden, kiezen Hannie en Ivor voor een andere benadering. Het initiatiefvoorstel richt zich op het vergroten van bewustzijn onder zowel houtstokers als omwonenden. “Het doel is om mensen bewust te maken van de mogelijke gezondheidsrisico's en overlast die houtrook kan veroorzaken, zodat ze zelf maatregelen kunnen nemen om deze overlast te verminderen,” zegt Ivor. “Daarnaast willen we inzetten op communicatie door middel van voorlichtingscampagnes, het faciliteren van dialoog tussen betrokken en mogelijk ook informatieavonden.”
Op 20 juli bespreekt de gemeenteraad van Castricum het initiatiefvoorstel. Het is een belangrijk moment waarbij de lokale politici voor het eerst zullen debatteren over de beste aanpak om de houtrookoverlast te verminderen. Of het initiatiefvoorstel uiteindelijk wordt aangenomen, zal de toekomst uitwijzen. Het is echter duidelijk dat GroenLinks en D66 met dit voorstel het gesprek op gang willen brengen.
Update 20 juli: hoe verliep de bespreking in de raad?
"Vanavond was de bespreking in de commissie," liet Hannie ons na afloop weten. "Het voorstel gaat het met een nipte meerderheid halen. En het belangrijkste doel is iig gehaald, namelijk het politiek agenderen van de problematiek rond houtstook."