GroenLinks vindt de verordening die het college van B&W van Castricum voorstelt voor verscherping van straffen op misdragingen en nalatigheden van uitkeringsgerechtigden, ondoelmatig en veel te hard. Het gaat onder meer om het volledig intrekken van de uitkering tot een periode van maar liefst zes maanden aan toe. Ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) waarschuwt o.a. in een brief aan het ministerie van sociale zaken d.d. 1 maart 2012 tegen de gevolgen van de maatregelen, ook voor de gemeenten zelf.
Er is de afgelopen jaren flink bezuinigd op de uitkeringen, en het is al een “straf” om daarvan te moeten leven. Op zichzelf is dat reden genoeg om zo snel mogelijk uit een uitkering te willen, afgezien van het besef dat het de gemeenschap geld kost. Bovendien is het ook volgens GroenLinks voor ieder mens beter om in de maatschappij mee te doen, en dat gaat het makkelijkst met een baan, een salaris en collega’s. Maar als dat tijdelijk of langdurig niet lukt, hebben we gelukkig een vangnet.
Het doel van dat vangnet is ervoor te zorgen dat in Nederland iedereen een inkomen heeft. De aangescherpte verordening ondermijnt dat principe. Als iemand zich niet gedraagt zoals dat door de overheid van een uitkeringsgerechtigde verwacht wordt, zou zijn bestaanszekerheid ineens in gevaar gebracht mogen worden. Dat resulteert in het niet kunnen betalen van huur, energie, termijnen van gemeentelijke belastingen, voeding e.d. Oftewel schulden, die ook wanneer de uitkering wordt hervat veel te hoog zijn om in te lopen (want een uitkering is per definitie alleen voor de direct noodzakelijke uitgaven). En waar komt die schuldenproblematiek terecht? Bij onze gemeente. Het lijkt dus heel flink maar je spant het paard achter de wagen.
Ook GroenLinks vindt dat je je aan de regels moet houden en dat mensen met een uitkering er alles aan moeten doen om weer een zelfstandig inkomen te krijgen. In deze tijd van massawerkeloosheid is dat trouwens nog niet gemakkelijk. Maar fraude en ander verwijtbaar gedrag moet hoe dan ook worden bestreden en dat gebeurt ook al met de bestaande maatregelen.
Deze verordening gaat echter nog veel verder. Zo wordt iemand die gaat scheiden verplicht een maximale alimentatie van de ex-partner af te dwingen. Als overheid riskeer je daarmee dat je een vechtscheiding in de hand werkt, waar vaak ook kinderen bij betrokken zijn. Er is al een regeling die het mogelijk maakt om als overheid verhaal te halen bij de ex-partner in kwestie, dus het geld kan op die manier worden aangevuld. De nieuwe maatregel is niet nodig. Dit is slechts een van de voorbeelden, maar op bijna alle aanscherpingen in deze verordening is wel iets aan te merken, zoals ook bleek uit de vele amendementen die GroenLinks hiervoor heeft ingediend.
Het doel dat deze verordening beoogt, nl. mensen uit de uitkering jagen, zal volgens GroenLinks niet worden gehaald. Uit diverse psychologische onderzoeken blijkt dat straffen niet werkt, stimuleren en belonen wel. Daarvoor hebben we stevige reïntegratieprogramma’s en dergelijke. Dat is niet pamperen, zoals een van de andere politieke partijen stelt, dat is realistisch handelen naar kennis over de menselijke psyche.