Geachte leden van de gemeenteraad, college van burgemeester en wethouders, inwoners van de gemeente Castricum,
Voorzitter,
Bij het lezen van de kadernota 2017 bekroop mij het gevoel dat ik ook altijd krijg bij stellen waarbij de ene persoon de beslissingen altijd overlaat aan de andere. “Beslis jij maar”. Omdat de persoon in kwestie niet het zelfvertrouwen heeft om de eigen ideeën te durven openbaren, of geen verantwoordelijkheid durft te nemen, of gemakzuchtig is. Bij deze kadernota vermoed ik een beetje van alles tegelijk.
Terwijl we een overschot hebben van 5 tot 9 ton, maakt het college geen keuzes, maar toont ons een wensenlijstje. Is het de bedoeling dat wij als raadsleden nu onze eigen stokpaardjes gaan bevechten? Daar zullen we dan maar ons voordeel mee doen.
Vorige week hebben we het rapport over onze gemeentelijke bestuurscultuur besproken. Daarin wordt gesproken over “cliëntelisme en dorp-isme”, die een rol spelen in onze gemeentepolitiek. Om kiezers uit de eigen kern tevreden te houden wordt soms buiten de kaders getreden die de raad heeft gesteld. Cliëntelisme schuurt wat GroenLinks betreft langs het randje van integriteit en bezorgt de gemeentepolitiek een slechte naam. Zo wordt de democratie ondermijnd. Ik hoop dat we dat als gemeentebestuur nu eens achter ons kunnen laten.
Vz, de afgelopen jaren is de neoliberale vrije-marktmythe als het enige mogelijke alternatief gepresenteerd. Er was geen ruimte voor het linksere gedachtengoed. Zondebokken werden aangewezen om het publiek af te leiden van de echte oorzaken van veel problemen. We zijn een vecht-maatschappij geworden en we concurreren allemaal met elkaar.
Het kan anders. In onze gemeente zouden we kunnen experimenteren met niet-repressieve manieren om mensen te helpen met werk en inkomen, maar we kiezen daar tot op heden niet voor. Samen met D66 dienen we nu een motie in om dat bij de begroting van 2018 wel te gaan doen. Een ander voorbeeld. Het college wil geld dat bestemd is voor armoedebestrijding alleen gebruiken voor ouderen en wil het resterende geld naar de algemene reserve wil brengen. Kinderarmoede is een groot probleem, maar kennelijk staat dit ver van de wethouder van jeugdbeleid af. De moties die we met D66, de PvdA en de SP indienen moet hem daarom maar eens wakker schudden.
Vz, mensen zijn sociale dieren. We willen ons met elkaar verbonden voelen en samen invloed hebben op onze omgeving. Het lokale bestuur hoort daar een rol in te spelen. Maar er is een gebrek aan nieuwsgierigheid en bereidheid tot werkelijke burgerraadpleging op belangrijke onderwerpen.
Terwijl er veel werk aan de winkel. is Ik breng u in herinnering de blunders bij de Limmer Zandzoom en de ophef bij de zijstraten van de Kleibroek en de aansluitingen aan de Geesterduinweg. Als je mensen meeneemt in de ontwerpfase van de plannen, snijdt het mes aan twee kanten; je laat zien dat je wilt luisteren én je krijgt uiteindelijk voorstellen met een breder draagvlak. Wij pleitten voor veel meer burgerraadplegingen bij het bedenken van plannen, en niet als er al een conceptvoorstel op tafel ligt. Dat zou een mooi begin zijn van het werkelijk betrekken van het inzicht, de belangen en de creativiteit van burgers.
Dat burgers heel goed het initiatief kunnen nemen, zien we bij CALorie. Een organisatie van inwoners die bij gebrek aan gemeentelijk beleid op het gebied van duurzaamheid zelf is begonnen. Laat me heel duidelijk zijn: het thema duurzame energie is de komende decennia het belangrijkste onderwerp van lokaal tot wereldwijd. En wij dralen. De wens een energieneutrale gemeente te worden in 2030 heeft in meerdere collegeprogramma’s gestaan, maar er is onwil om er ook de portemonnee voor te trekken. Dus gaan we 2030 waarschijnlijk niet meer halen. Ik hoop dat onze inwoners hieruit voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 hun conclusie zullen trekken.
Als gemeente hebben we de inwoners nodig. Geef CALorie dus de middelen om meer burgers te helpe om hun huizen en levenswijzen duurzamer te maken. CALorie vraagt 50.000 euro per jaar, een zeer bescheiden bedrag, gezien de kwaliteit van het werk dat ze leveren. Genoeg voor krap 1 volle fte.
Vz, De gemeente moet zelf ook aan de bak. Daarom hebben we een motie ingediend om een duurzaamheidsfonds in te stellen en daar in ieder geval de opbrengst van de aandelen van energieleverancier Eneco in te stoppen. Dat is een logische besteding van energiegeld. Ook de motie duurzaamheid van D66 dienen we mede in, omdat we hoe dan ook willen dat er meer geld beschikbaar komt voor duurzaamheid.
Voor de leefbaarheid van onze gemeente is groen onontbeerlijk. Maar het beheer van het gemeentegroen is door bezuinigingen minimaal geworden. Er wordt gesnoeid in het broedseizoen en hele plantsoenen worden in een keer tot op de grond gekortwiekt. Dat gaat ten koste van vlinders en insecten, die een cruciale rol spelen in een gezond ecosysteem. Er moet meer aandacht komen voor biodiversiteit en nieuwe inzichten in duurzaam groenbeheer moeten worden toegepast. GroenLinks vraagt hiervoor aandacht via een motie. De uitvoeringspraktijk is een andere dan de papieren werkelijkheid zoals die in het preadvies wordt verwoord.
Tot slot hoopt de fractie van GroenLinks in 2018 op een mooi verkiezingsresultaat, zodat we eindelijk een verantwoordelijk duurzaamheidsbeleid kunnen uitvoeren en een sociaal beleid dat uitgaat van vertrouwen in plaats van repressie zodat mensen weer gaan geloven in hun eigen kunnen.
Dank u wel vz.